Κυκλική Οικονομία Χωρίς Καύση

22 Οκτωβρίου 2025

Η θέση του ΚΟΣΜΟΥ στη διαβούλευση του ΥΠΕΝ για τον σχεδιασμό του δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης απορριμματογενών ενεργειακών πρώτων υλών:

"Από την αυταπάτη της «ενεργειακής αξιοποίησης» στη βιώσιμη διαχείριση πόρων."

Κυκλική Οικονομία χωρίς Καύση

Η Ελλάδα βρίσκεται σε οριακό σημείο: η διαχείριση απορριμμάτων παραμένει ανεπαρκής, με την ανακύκλωση να μην ξεπερνά το 18% και την ταφή να κυριαρχεί. Η κυβέρνηση επιλέγει την καύση ως ‘λύση’, υπονομεύοντας τις αρχές της κυκλικής οικονομίας.

Ο ΚΟΣΜΟΣ προτείνει ένα εναλλακτικό σχέδιο: μηδενική καύση, τοπική ανακύκλωση, κοινωνική συμμετοχή, και δίκαιη διαχείριση πόρων, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία και τους στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) 3, 11, 12, 13.

Δημοσιοποιούμε την παρέμβασή μας στη διαβούλευση των ΣΜΠΕ μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης. Συμμετείχαμε δημοσιεύοντας τις θέσεις του ΚΟΣΜΟΣ ΠΡΑΣΙΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ στην κατά την γνώμη μας παντελώς άκυρη διαδικασία διαβούλευσης, όπως εφαρμόσθηκε από την Κυβέρνηση, χωρίς διαφάνεια και χωρίς διάλογο, γιατί το θέμα είναι τόσο κρίσιμο που οφείλουμε να υπογραμμίσουμε τη σημασία του με κάθε τρόπο.

Συμμετείχαμε για να δηλώσουμε τη συμπαράσταση μας στους πολυάριθμους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τους φορείς των τοπικών κοινωνιών που έχουν ήδη εκφράσει την αντίθεσή τους στον προτεινόμενο σχεδιασμό.

Η ψευδαίσθηση της ενεργειακής αξιοποίησης

Η καύση απορριμμάτων αποτελεί πολιτική επιλογή αδράνειας και όχι λύση. Σύμφωνα με την έκθεση του WWF Ελλάς (Οκτώβριος 2025), η καύση παράγει 1 τόνο CO₂ ανά τόνο αποβλήτων, παράγει τοξική τέφρα (25-30% του όγκου), και έχει χαμηλή ενεργειακή απόδοση (<25%). Η ίδια ποσότητα, αν ανακυκλωθεί, δημιουργεί τριπλάσιες θέσεις εργασίας και εξοικονομεί 80% περισσότερη ενέργεια. Αντί για λύση, εγκλωβίζει τη χώρα σε ακριβές, ρυπογόνες υποδομές για 25 χρόνια.

Κυκλική Δημοκρατία – Όχι καύση για τους λίγους

Η καύση δεν είναι ‘τεχνική λύση’, είναι κοινωνική επιλογή. Αντικαθιστά τη χωματερή με τον αποτεφρωτήρα, αλλά το πρόβλημα μένει: απώλεια πόρων και δημόσιας υγείας. Ο ΚΟΣΜΟΣ προτείνει αποκεντρωμένη, δημοκρατική κυκλική οικονομία με επίκεντρο τον πολίτη, τη διαφάνεια και τη συμμετοχή.

Η κυκλική οικονομία δεν είναι τεχνικό σχέδιο αλλά πολιτική πρόταση. Ο ΚΟΣΜΟΣ απορρίπτει την καύση ως αντικίνητρο στην ανακύκλωση και προτείνει πολιτική μηδενικής καύσης, τοπικά συστήματα ανακύκλωσης και κοινωνικούς συνεταιρισμούς επαναχρησιμοποίησης. Η ενέργεια, οι πόροι και η εργασία ανήκουν στις κοινότητες, όχι στις πολυεθνικές των απορριμμάτων.

Από τη Pύπανση στη Δημοκρατία

Η μετάβαση χωρίς καύση είναι πράξη κυριαρχίας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Η επιλογή είναι καθαρή: ή θα καίμε τα σκουπίδια μας ή θα ανακυκλώνουμε την αξία τους. Ο ΚΟΣΜΟΣ επιλέγει το δεύτερο – έναν κύκλο ζωής όπου η αξία επιστρέφει στις κοινότητες και στη φύση

Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο Πόρων

Ο ΚΟΣΜΟΣ προτείνει Εθνικό Παρατηρητήριο Κυκλικής Οικονομίας, δημόσια ετήσια Έκθεση Λογοδοσίας Αποβλήτων και αναθεώρηση του ΕΣΔΑ ώστε να ενσωματώνει τους στόχους της ΕΕ. Η κυκλική οικονομία είναι πολιτική για τη δημοκρατία, τη δικαιοσύνη και το μέλλον.

Διαβάστε την πλήρης παρέμβαση μας ΕΔΩ

Πηγές και Αναφορές

• WWF Ελλάς (2025), «Καύση απορριμμάτων στην Ελλάδα: Κλιματική, κοινωνική και οικονομική παγίδα».

• Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2020), «Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία».

• Οδηγία 2008/98/ΕΚ για τα Απόβλητα, όπως τροποποιήθηκε το 2018/851/ΕΕ.

• Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ: SDG 3, 12, 13, 11, 3.