Είναι πολύτιμη -διότι αποτελεί σημαντικό προϊόν της καθημερινής μας ζωής, ακόμα κι αν δεν το γνωρίζουμε-, πωλείται στη μαύρη αγορά και έχει πυροδοτήσει πολλές εκρήξεις βίας το τελευταίο διάστημα...
Ο λόγος για την... άμμο!
Αυτούς τους μικροσκοπικούς κόκκους, η ζήτηση των οποίων αυξάνεται διαρκώς, με αποτέλεσμα να εξαντλούνται τα αποθέματα σε όλο τον πλανήτη.
Η άμμος είναι -μετά το νερό- ο δεύτερος φυσικός πόρος, που καταναλώνεται πιο συχνά από τους ανθρώπους.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC, μπορεί να θεωρούμε ότι η άμμος είναι κυριολεκτικά παντού, ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της είναι άχρηστο για τον άνθρωπο.
Η άμμος είναι ένα από τα βασικά υλικά που χρησιμοποιείται για το τσιμέντο και την κατασκευή των σύγχρονων μεγαλουπόλεων. Κτήρια, γραφεία και σπίτια κατασκευάζονται με άμμο. Το ίδιο και οι δρόμοι, καθώς η άσφαλτος περιέχει μεγάλες ποσότητες άμμου. Το γυαλί από τα παράθυρα των σπιτιών ακόμη και η οθόνη των έξυπνων κινητών τηλεφώνων κατασκευάζεται από άμμο.
Αν και υπάρχουν τεράστιες ποσότητες άμμου στις ερήμους από τη Σαχάρα μέχρι την Αριζόνα και σε παραλίες από την Ευρώπη μέχρι την Κίνα, ο πλανήτης δεν μπορεί να καλύψει τις ανθρώπινες ανάγκες σε άμμο. Γιατί;
Γιατί η άμμος της ερήμου είναι σε μεγάλο βαθμό άχρηστη. Η άμμος που χρειάζεται η ανθρωπότητα βρίσκεται κυρίως σε όχθες ποταμών, σε λίμνες και ακτές.
Ο μεγαλύτερος όγκος άμμου που χρειαζόμαστε για το σκυρόδεμα πρέπει να είναι σε συγκεκριμένο μέγεθος και η άμμος της ερήμου έχει λάθος σχήμα. Οι κόκκοι της είναι πολύ λείοι και στρογγυλεμένοι για να φτιάξουν ένα σταθερό σκυρόδεμα.
Κάθε χρόνο ο πλανήτης χρειάζεται περίπου 50 δισ. τόνους σε άμμο και χαλίκι και για να βρεθεί αυτή η ποσότητα πρέπει να προκληθούν τεράστιες επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Όχθες και παραλίες μένουν χωρίς άμμο
Με τον πληθυσμό του πλανήτη να αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο, η ανάγκη για την κατασκευή σπιτιών και πόλεων γίνεται όλο και πιο επιτακτική και κατ’ επέκταση και η ζήτηση για άμμο.
Στην Ινδία, για παράδειγμα, η ζήτηση για άμμο στον τομέα των κατασκευών έχει τριπλασιαστεί από το 2000.
Η Κίνα έχει χρησιμοποιήσει μέσα στην τελευταία δεκαετία περισσότερη άμμο απ’ ό,τι οι ΗΠΑ ολόκληρο τον 20ο αιώνα. Οι ανάγκες είναι τόσο μεγάλες που ακόμη και το Ντουμπάι, αν και βρίσκεται κοντά σε έρημο, υποχρεώνεται να εισάγει άμμο από την Αυστραλία.
Στο Λάος και την Καμπότζη, όπου γίνονται μεγάλες εξαγωγές άμμου, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις προειδοποιούν ότι τα ποτάμια και οικοσυστήματά τους είναι έτοιμα να καταρρεύσουν από τις μεγάλες ποσότητες που αφαιρούνται καθημερινά.
Πωλείται στη μαύρη αγορά
Επειδή, λοιπόν, η ζήτηση είναι τόσο μεγάλη, οι ανάγκες δεν καλύπτονται μόνο με νόμιμες εξαγωγές.
Στη Λατινική Αμερική και στην Αφρική, οργανωμένες συμμορίες πωλούν άμμο στη μαύρη αγορά. Σύμφωνα με το BBC, οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα καταγγέλλουν ότι τα κυκλώματα χρησιμοποιούν ακόμη και παιδιά ως σκλάβους για να μαζεύουν άμμο.
"Ματωμένη άμμος"
Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν είναι απορίας άξιο που τα περιστατικά βίας αυξάνονται.
Ένας επιχειρηματίας από τη Νότια Αφρική δέχθηκε πυρά τον περασμένο Σεπτέμβριο. Δύο χωρικοί στην Ινδία σκοτώθηκαν σε ανταλλαγή πυρών τον Αύγουστο, ενώ ο μεξικανός περιβαλλοντικός ακτιβιστής Χοσέ Λουίς Άλβαρεζ δολοφονήθηκε τον περασμένο Ιούνιο,
Οι εκτελεστές του άφησαν ένα απειλητικό σημείωμα για την οικογένειά του και τους υπόλοιπους ακτιβιστές.
Δύο μήνες αργότερα η αστυνομία της Ινδίας προσπάθησε να σταματήσει φορτηγά που μετέφεραν παράνομη άμμο. Δύο από τους εργάτες σκοτώθηκαν στην ανταλλαγή πυρών και δύο αστυνομικοί τραυματίστηκαν.