*Της Ρενάτας Γρυπάρη, Ενεργειακή εκπαιδεύτρια σκύλων (renata@skylosgiaspiti.gr)
Με αφορμή την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων, τη διεθνή ημέρα δράσης για τα δικαιώματα των ζώων και την καλή διαβίωση, θα ήθελα να σας διηγηθώ μια ιστορία...
Βλέποντας μια μέρα παιδικά με την 20 μηνών κόρη μου, έπεσα πάνω σε ένα επεισόδιο της σειράς "Η Έλενα του Άβαλορ". Μιλούσε τον Τσαρόκα, ένα πέτρινο "τέρας", το οποίο όταν εκνευριζόταν, εκτόξευε λάβα από το βουνό, όπου ζούσε και απειλούσε τα γύρω χωριά.
Οι κάτοικοι ήταν ανάστατοι και καταφέρονταν εναντίον του και έτσι το παλάτι αποφάσισε να εκδιώξει τον Τσαρόκα με τη βία. Η Έλενα όμως ήταν η μόνη, που είχε αντίθετη άποψη. Πήγε και τον είδε από κοντά και κατάλαβε ότι ο Τσαρόκα δεν είχε κάτι με τους ανθρώπους, απλώς εκνευριζόταν επειδή εκείνοι... του έκλεβαν τις αγαπημένες του πέτρες!
Όταν του επιτέθηκαν, παρά την αντίθετη άποψη της Έλενας, εκείνος έχασε την ψυχραιμία του και άρχισε να εκτοξεύει λάβα. Τελικά, όμως κατάφερε να σταματήσει τη λάβα και να σώσει το χωριό. Αυτομάτως, μεταμορφώθηκε σε... "ήρωας".
Η κόρη μου έβλεπε το επεισόδιο χαρούμενη. Σε εμένα όμως ήρθαν οι εικόνες όλων εκείνων των ανθρώπων, που τον περασμένο Ιούλιο κακοποίησαν βάναυσα μέχρι θανάτου μια βασιλική ζαργάνα, η οποία εμφανίστηκε κατά λάθος σε κοσμοπολίτικη πλαζ στη Χαλκίδα.
Όπως γράφτηκε στα μέσα ενημέρωσης, είχε την ατυχία να βγει στα ρηχά, πιθανότητα για να γεννήσει.
Το ζώο πετροβολήθηκε μέχρι θανάτου: οι λουόμενοι το κυνηγούσαν και του πετούσαν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους.
Σύμφωνα με το Λιμενικό, όταν έφτασαν στο σημείο στελέχη του, εντόπισαν το ψάρι να «χτυπά ζαλισμένο στον ντόκο το ράμφος του» πριν ξεψυχήσει...
Έχω ακούσει πολλές ιστορίες κακοποίησης, αυτή όμως -για καποιο λόγο- με στοίχειωσε.
Φανταστείτε ένα ζώο, το οποίο δεν είχε πρόθεση να κάνει κακό σε κανέναν, να βγαίνει κατά λάθος στα ρηχά και ήδη αποπροσανατολισμένο, να περικυκλώνεται από ένα πλήθος ανθρώπων και να δέχεται μια εντελώς αναίτια επίθεση.
Να κακοποιείται με απίστευτη βαναυσότητα, χωρίς το ίδιο να μπορεί να αντιδράσει και να αποδράσει, εγκλωβισμένο σε μια κόλαση, που οδήγησε αναπόφευκτα στο θάνατό του.
Φανταστείτε τώρα ένα παιδί, που δέχεται bullying: Υφίσταται μια αναίτια κακοποίηση από άτομα «πιο δυνατά από εκείνο» και βρίσκεται εγκλωβισμένο σε μια κόλαση, από την οποία δεν μπορεί να ξεφύγει και η οποία κάποιες φορές έχει τραγικές συνέπειες.
Βλέπετε καμία ομοιότητα;
Οι άνθρωποι, επειδή φοβόντουσαν τον «Τσαρόκα», θεώρησαν ότι είχαν το δικαίωμα να τον εξοντώσουν.
Οι λουόμενοι, επειδή φοβήθηκαν τη βασιλική ζαργάνα, θεώρησαν ότι είχαν δικαίωμα να την εξοντώσουν.
Οι άνθρωποι που κάνουν bullying, θεωρούν ότι έχουν το δικαίωμα να εξοντώσουν ψυχικά (δυστυχώς πολλές φορές και σωματικά) κάποιον, ο οποίος είναι «πιο αδύναμος» και δεν μπορεί να αντιδράσει.
Οι άνθρωποι θα πρέπει να καταλάβουμε το εξής: Το ότι μας τρομάζει ένα πλάσμα, δεν είναι δική του ευθύνη και άρα δεν είναι ένοχο. Δεν αξίζει επομένως να τιμωρηθεί γι’ αυτό και μάλιστα με την εσχάτη των ποινών!
Δεν έχουμε λάβει καμία δικαιοδοσία από πουθενά να σκοτώνουμε ένα πλάσμα απλώς επειδή μας τρομάζει... για τους δικούς μας λόγους.
Δεν έχουμε το δικαίωμα να εξοντώνουμε ένα πλάσμα ούτε επειδή μας τρομάζει, ούτε επειδή το σιχαινόμαστε, ούτε επειδή μας χαλάει την αισθητική, ούτε επειδή «έτσι θέλουμε».
Η βία, με την οποία ενήργησαν οι λουόμενοι απέναντι στη βασιλική ζαργάνα δεν δικαιολογείται από τον φόβο (όπως είδα να γράφουν πολλοί υπέρμαχοι αυτής της συμπεριφοράς απέναντι στο άτυχο ζώο). Πήγασε από την άγνοια, τα άγρια ένστικτα, τον εγωισμό και την παντελή έλλειψη σεβασμού.
Δεν ήταν, λοιπόν, φόβος... ήταν bullying! Και ήταν πέρα για πέρα ανήθικο!
Σε μια πολιτισμένη κοινωνία, οι λουόμενοι θα έβγαιναν από τη θάλασσα και θα καλούσαν την αρμόδια υπηρεσία, ώστε να περιμαζέψει το ζώο και να το οδηγήσει με ασφάλεια στα βαθιά. Σε μια πολιτισμένη κοινωνία όμως...
Ο φιλόσοφος Καντ υποστήριζε ότι δεν πρέπει να φερόμαστε με βαναυσότητα στα ζώα, διότι μια τέτοια συμπεριφορά συνιστά ηθικό υποβιβασμό του είδους μας.
Με άλλα λόγια, η βίαιη συμπεριφορά μας απέναντι σε ένα πλάσμα που φοβόμαστε, δεν δικαιολογείται από τον φόβο που νιώθουμε, αλλά από την έλλειψη πολιτισμού και παιδείας...
Πηγή φωτό: Katerina Plotnikova