Τον κώδωνα του κινδύνου για κρίσιμες υποδομές μεταφορών διεθνώς αλλά και στη χώρα μας κρούουν οι ειδικοί, υπογραμμίζοντας ότι δρόμοι, γέφυρες, λιμάνια και αεροδρόμια κινδυνεύουν σοβαρά από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής (ακραία καιρικά φαινόμενα) και τονίζουν την ανάγκη άμεσης εκπόνησης εθνικού σχεδίου και αναβάθμισης των υποδομών μέσω επενδύσεων.
Οι κίνδυνοι που απειλούν τις μεταφορές περιλαμβάνουν π.χ κατάρρευση γεφυρών, διάβρωση οδοστρώματος, στρέβλωση σιδηροδρομικών γραμμών, και έχουν σοβαρές ευρύτερες επιπτώσεις όχι μόνο στις μεταφορές αλλά και στο εμπόριο, τον τουρισμό, συνολικά την οικονομία. Ήδη εκτιμάται ότι οι ζημιές από την κλιματική αλλαγή σε οδικά και σιδηροδρομικά δίκτυα φθάνουν παγκοσμίως στα 22 δισ. δολάρια το χρόνο.
"Υποδομές που κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του '50 ή του '70 τώρα υποφέρουν λόγω της κλιματικής αλλαγής" ανέφερε ο επικεφαλής του τομέα Υποδομών - Μεταφορών της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη του ΟΗΕ Κωνσταντίνος Αλεξόπουλος, σε συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Logistics, ενόψει της 1ης Διεθνούς Διάσκεψης με θέμα "Η κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις της στα συστήματα μεταφορών" την προσεχή Δευτέρα και Τρίτη, στο Ευγενίδειο Ίδρυμα.
Επεσήμανε επίσης ότι η Επιτροπή έχει αποτυπώσει σε έναν ηλεκτρονικό χάρτη (GIS) τις υποδομές μεταφορών μαζί με τα σενάρια για τις ανά περιοχή πιθανές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Από τους χάρτες προκύπτει έμμεσα ποιες είναι οι υποδομές που βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο, καθώς βρίσκονται σε περιοχές όπου είναι αντίστοιχα υψηλότερος ο κίνδυνος για πλημμύρες, υψηλές θερμοκρασίες, κλπ.
Ενδεικτικά τα σενάρια που εξετάζονται στη μελέτη, τα οποία αφορούν την περίοδο 2051 - 2080 υποδεικνύουν ότι μεγάλες περιοχές της Ελλάδας αλλά και της Πορτογαλίας, Ισπανίας, Γαλλίας, Ιταλίας και Τουρκίας μπορεί να έχουν 50 - 60 περισσότερες ημέρες καύσωνα το χρόνο και λιγότερες βροχοπτώσεις. Επίσης καταγράφονται 21ας ευρωπαϊκοί αυτοκινητόδρομοι (μεταξύ αυτών ο Ε55) στους οποίους θα πρέπει να γίνει ανάλυση επιπτώσεων για εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες ενώ 169 λιμάνια της χώρας μας θα αντιμετωπίσουν το 2080 τον κίνδυνο από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Κατά τη διάρκεια περιόδων με πολύ υψηλές θερμοκρασίες, οι φθορές στις σιδηροδρομικές γραμμές, κυρίως η κάμψη λόγω θερμότητας, επιβάλλουν περιορισμούς στην ταχύτητα κίνησης. Η ξηρασία και η υψηλή θερμοκρασία οδηγούν σταδιακά στην καθίζηση της ασφάλτου, γεγονός που επηρεάζει την απόδοση και την ανθεκτικότητα. Το πρόσθετο ετήσιο κόστος για την αναβάθμιση του ασφαλτικού συνδετικού υλικού για την Ευρωπαϊκή Ένωση κυμαίνεται, βάσει σεναρίων, μεταξύ 38,5-135 εκατ. ευρώ για το χρονικό διάστημα 2040-2070 και 65-210 εκατ. ευρώ μεταξύ 2070-2100.
Όπως προέκυψε από τη συζήτηση, οι κίνδυνοι για τη χώρα μας αν και σοβαροί παραμένουν μικρότεροι σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ενώ, όπως τονίστηκε χαρακτηριστικά, είναι πιο φθηνό να αναβαθμίσει μια χώρα τις υποδομές της από το να τις κατασκευάσει εξ αρχής ύστερα από μια καταστροφή.
Όπως επεσήμανε ο κ. Αλεξόπουλος είναι ανάγκη να εκπονηθεί και από την Ελλάδα συνολικό σχέδιο εκτίμησης του κινδύνου και αναβάθμισης των κρίσιμων υποδομών (δρόμοι , γέφυρες, αεροδρόμια, λιμάνια, κέντρα logistics) που βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο.
"Είναι ζήτημα κυβερνητικών προτεραιοτήτων αν θα προχωρήσουν τέτοιου είδους επενδύσεις. Το κόστος για τα έργα στη Μάνδρα ήταν σχετικά χαμηλό και τα χρήματα υπήρχαν, αλλά δεν ήταν προτεραιότητα. Πρέπει να γίνει επιλογή των υποδομών που θα ενισχυθούν ανάλογα με την κρισιμότητά τους και το βαθμό του κινδύνου", κατέληξε.